آيا خانواده ي شما زنده است؟
از ديدگاه متخصصان حوزه ي مشاوره خانواده، خانواده همانند موجود زنده اي است كه در طي حيات خود، فراز و نشيب ها و دوره هاي مختلف رشدي را پشت سر مي گذارد.
اين مراحل از قرار گرفتن در زير يك سقف به عنوان زن و شوهر شروع شده و تا مراحل بالاتري مانند تصميم به فرزند دار شدن، طي دوران بارداري، فرزند پروري، مخاطرات نوجواني، ازدواج فرزندان، مستقل شدن اعضاي خانواده و در نهايت خالي شدن آشيانه ي خانه و بحران كهن سالي ادامه مي يابند.
در طي مراحل مختلف چرخه ي زندگي خانوادگي، آنچه كاملا مشخص و بديهي است آن است كه خانواده براي گذر از هر يك از مراحل فوق، با چالش هاي زيادي مواجه خواهد شد.
اگر بخواهيم به اين چالش ها ديدگاهي واقع بينانه تر داشته باشيم بايد گفت، چالش هاي زندگي خانوادگي به واقع سخت ترين چالش هاي موجود در يك سيستم هستند.
اين چالش ها با چالش هاي موجود در هيچ يك از انواع ديگر سيستم ها از جمله سيستم هاي ماشيني، مكانيكي، الكترونيكي و … قابل قياس نيست، چرا كه اين سيستم منحصر به فرد از مجموعه از “انسان ها” با پيچيدگي هاي بي نهايت شكل گرفته است.
پيچيدگي هايي كه توان پيش بيني پذيري رفتارهاي سيستم را به حداقل مي رساند و كنترل و رشد كارآمد آن را مستلزم استفاده از هوشمندانه ترين روش ها مي كند.
خانواده درماني چيست؟
به دليل پيچيدگي هاي پايان ناپذير سيستم خانوادگي، همزمان با رشد علوم مختلف، از ابتداي قرن بيستم، شاخه اي با عنوان اصلي “خانواده درماني” به علم روانشناسي افزوده شد.
در اين شاخه از علم، متخصصين به بررسي بدكاركردي ها و اختلالات موجود در خانواده مي پردازند و هر يك به شيوه اي سعي در بازگرداندن خانواده به وضعيت مطلوب خود دارند.
خانواده اي را در نظر بگيريد كه در آن پدر و مادر درگير نارضايتي زناشويي هستند، مشاجرات والدين، آرامش رواني فرزندان را به هم زده است، يكي از اعضا به گروه هاي منحرف اجتماعي روي آورده است و يا در مواقع اضطراب و تنش، عضو يا اعضاي خاصي از خانواده به طرز جالب توجهي سردرد، بي اشتهايي، دردهاي بدني و بيماري هاي روان تني مختلف را تجربه مي كنند.
در اين موارد، خانواده كاركرد اصلي خود به عنوان “منبع آرامش” را تا حد يادي از دست داده و نيازمند كمكي تخصصي است.
به عبارتي مي توان گفت، اگر چه هر خانواده، موجودي زنده است، اما خانواده ي درگير مشكل، موجود زنده ي بيماري است كه نياز به كمك دارد.
در اين حالت، هر يك از اعضاي خانواده براي بهبود وضعيت، مي توانند به متخصص خانواده درماني مراجعه كرده و در جهت حل مشكل و احياي سلامتي از دست رفته ي خانواده اقدام كنند.
چه كساني به مركز مشاوره ي خانواده مراجعه مي كنند؟
شايد براي شما نيز اين سوال مطرح شود كه آيا خانواده درماني، صرفا به منظور درمان مشكلات به كار مي رود و مراجعه كنندگان به مراكز خانواده، افرادي مشكل دار هستند؟
براي پاسخ به اين سوال، بهتر است اتومبيل توليدي شركت بنز در سال ۲۰۱۴ را تصور كنيم.
اگرچه اين اتومبيل در نوع خود يكي از بهترين شاهكارهاي صنعت ساخت خودرو به شمار مي رود، اما در رونمايي از مدل هاي جديدتر سال هاي بعد، شاهد افزوده شدن قابليت هاي جديدي به آن هستيم.
در سيستم خانواده نيز، صرف وجود مشكل، مراجعه به خانواده درمانگر را ضروري نمي سازد. درصد زيادي اززوجين، علي رغم زندگي خانوادگي مطلوب و بدون تنش، قصد دارند تا زندگي خود را پربارتر از قبل كنند.
اين دسته از خانواده ها ممكن است بخواهند روش هاي صميميت ورزي را بياموزند، مهارت هاي خود را ارتقا دهند و يا شادتر باشند. در تمامي اين موارد، مراجعه به متخصص حوزه ي خانواده مي تواند به طرز چشمگيري در رشد خانواده موثر واقع شود و سيستم خانوادگي را به قابليت هايي جديد مجهز كند.
قابليت هايي كه در مواققع تنش، استرس و يا بحران به كمك خانواده خواهند آمد.
به نظر مي رسد با اين توضيحات وقت آن است كه باور نخ نما شده ي “كسي كه به روانشناس مراجعه مي كند، رواني و مساله دار است” را دور بريزيم و ديدگاهي علمي تر و كارآمدتر در مورد اين مساله اتخاذ كنيم.
در زمان مراجعه به مركز مشاوره خانواده لازم است چه نكاتي را رعايت كنم؟
۱) ممكن است احساس كنيد در حال حاضر خانواده ي شما با مساله اي مواجه است كه نياز داريد در مورد آن با فردي متخصص صحبت كنيد اما عضو مشكل دار خانواده، حاضر به همكاري نيست.
در اين موارد، از مراجعه منصرف نشويد. در بسياري از موارد، عامل ايجاد كننده ي مشكل، يك عضو خاص نيست.
الگوهاي خانواده ي شما در برقراري ارتباط مي تواند عامل اصلي ايجاد مشكل باشد. بنابراين خودتان به تنهايي به متخصص مراجعه كرده و مشكل را مطرح كنيد.
در صورت لزوم، خانواده درمانگر با استفاده از روش هاي تخصصي، همكاري ساير اعضاي خانواده تان را نيز جلب خواهد كرد.
۲) اجازه ندهيد ترس از مقصر برداشت شدن مانع از مراجعه و بهبود اوضاع تان شود.
بسياري از افراد از مقصر دانسته شدن در هراس اند و اين تفكر براي مدت ها آن ها را در باتلاق جانكاه مشكلات غوطه ور نگه داشته است.
همان طور كه وقتي در اثر سرماخوردگي به پزشك مراجعه مي كنيد، او به عنوان فردي متخصص به دنبال درمان سرماخوردگي شماست و نه پيدا كردن مقصر، خانواده درمانگر نيز به شما در حل مشكل كمك خواهد كرد و دلايل ايجاد مشكل براي او اهميتي نخواهد داشت.
بنابراين اگر دلايل عدم مراجعه تان، ترس از بد قضاوت شدن است، بهتر است قبل از تشديد مشكل در آن تجديد نظر كنيد.
۳) به درمانگر به عنوان فردي متخصص اعتماد كنيد.
قبل از شروع جلسات مشاوره اي، در مورد اعتماد كردن به درمانگرتان به عنوان فردي متخصص تصميم بگيريد و تكاليف خواسته شده را دقيق و كامل انجام دهيد.
اگرچه متخصص خانوادگي مستقيما براي شما دارو تجويز نمي كند اما تكاليف هر جلسه در حكم دارويي هستند كه لازم است تا پايان جلسات طبق الگوي گفته شده آن ها را اجرا كنيد.
۴) از تعويض خودسرانه ي درمانگرتان جدا پرهيز كنيد.
رويكردهاي درماني خانواده درمانگران مختلف مي تواند از تنوع زيادي برخوردار باشد. هر درمانگر با توجه به رويكرد درماني خود از ابزارهاي خاصي در جهت بهبود شرايط استفاده مي كند.
با توجه به اين مساله، تغيير خودسرانه ي درمانگر در طول مراجعه به سود شما نخواهد بود مگر اينكه درمانگر شخصا شما را به فردي ديگر ارجاع دهد.
۵) پس از خروج از جلسه، از گفت و گوهاي جلسه ي خانوادگي به منظور تخريب يكديگر استفاده نكنيد.
در برخي موارد، ممكن است اعضاي خانواده از محتواي جلسات به صورت نادرست استفاده كنند. به عنوان مثال وقتي درگيري و تنشي ايجاد مي شود، مادر به دختر مي گويد “روانشناست هم گفت كه چقدر خودسر و لج بازي. همه ي مشكل ما بخاطر توئه!”
به خاطر داشته باشيد كه اگردر يك سيستم ساده ي روشنايي، لامپ كار نكند، صرف سوختگي لامپ نمي تواند علت مساله باشد. بخش هاي ديگري از سيستم از جمله سيم ها، قطعي جريان برق، ولتاژ نامناسب و … نيز مي توانند در اين مساله سهيم باشند.
بنابراين در صورتي كه به دنبال ايجاد تغييرات مثبت در خانواده تان هستيد، براي رفع مشكل به اعضاي تيم خود كمك كنيد.
اگر تا اين لحظه در تيم خانوادگي تان پنج گل خورده ايد، مطمئن باشيد جست و جو به منظور يافتن مقصر، نه تنها تيم شما را به برد نمي رساند، بلكه فرصت گل هاي طلايي دقايق بعدي بازي را نيز به راحتي از شما خواهد گرفت.
منبع:مشاوره-خانواده.com
۱۷:۳۹
- ۷۷ بازديد
- ۰ نظر
